2023 Yapay Zeka Öngörüleri

İşletmeler 2023 yılını karşılamaya hazırlanırken, stratejistler ön görülerine ve analiz raporlarına dayanarak yeni yıl beklentilerini çoktan planlamalarına yansıttı. Tahminlere göre 2023 yılı, şimdiye dek teknolojiye yapılan yatırımların çok üzerinde yatırımların yılı olacak. Yapay zekâ platformları yatırımlarını ve risk fonlarını artırmayı planlıyor. Bu nedenle şirketler yapay zekâ stratejilerini yeniden yapılandırarak, kurumsal açılandırmalarını genişletecek. Forrester şirketinin araştırma raporuna göre, 2023’te, küresel pazarları ve her ölçekten işletme, yapay zekâ dönüşümüne bürünecek. Bir başka deyişle, dijital dönüşümün sessiz devrimi hızlanacak.

Son birkaç yılda, yapay zekâ için heyecan verici gelişmeler yaşanırken, eskiden bilim kurgu olarak hayal edilenler, bugün yapay zekâyla hayatımızın günlük bir bileşeni haline geldi. Yapay zekâ teknolojisi, insani becerilerin ve akıl yürütme, algılama, kavrama, muhakeme, planlama, iletişim kurma gibi davranışların çeşitli yazılımlar geliştirilerek veri algoritmaları marifetiyle taklit edilmesini sağlaması açısından, önemli gelişmelere sahne olmaya devam edecek. Daha insansı, daha etkili, iş alanında verimli ve çok daha büyük verileri yorumlayabilme yeteneğiyle donatılabilen yapay zekâ çalışmaları için 2023 çalışmaları etkileyici olacak. Ne dersiniz, kurumsal hayatın 2023 yılı bizi insansı iş arkadaşlarımızla tanıştıracak mı? Bu sorunun cevabı henüz bilinmiyorsa da, uzmanların başlıca ön görüleri şu yönde:

1-) Daha düşük maliyetle daha yüksek verileri yorumlayabilen, daha karmaşık algoritmaları yorumlayabilen sistemler kurulması bekleniyor.

BT uzmanlarına göre, yeni yılda yapay zeka firmaları üzerinde uzun zamandır çalışılan yeni modellerini piyasaya tanıtacaklar ve sonraki modellerin çalışmalarına başlayacaklar. Özellikle optimum model performansı için daha az parametreyle daha büyük veri kümeleri üzerinde çalışabilen yapay zeka modelleri üzerine çalışılacağı ve sonraki modellerin bu yönde geliştirileceği ifade ediliyor.

2-) Önümüzdeki birkaç ay için sahneye çıkması beklenen, OpenAI firmasının güçlü ve üretken dil modeli: GPT-4’ün tanıtılması ve büyük yankı uyandırması bekleniyor.

Bu noktada uzmanlara göre, piyasaya yeni sürülecek olan bu modelin selefinden farkının daha büyük veri boyutlarını yorumlayabilmesi olabileceği belirtiliyor.

3-) Turing Bot’ların, dünya çapındaki kod ve testlerin %10’ununu yazabilecek kadar gelişmesi bekleniyor.

Kod yazabilen yapay zekâ modelleri Turing Bot’ların evrimsel gelişimi, Turing test’ten bu yana epey ilerledi. Günümüzde dil modelleri ve öğrenme odaklı olarak üzerinde çalışmaların devam ettiği Turing Bot’ların entegrasyonunun artırılarak, 2023’te dünya çapındaki kodların ve testlerin onda birini çözebilecek kapasiteye ulaşması tahmin ediliyor.

4-) Fortune 500 şirketlerinin yüzde onu yapay zekâ araçlarıyla içerik üretmesi bekleniyor.

Yapay zekânın anlamlı içerikler oluşturmasının ne kadar mümkün olabileceği sorusu son yıllarda yapay zekâ çalışmalarına yön veriyor. Dolayısıyla bu konuya yapılan yatırımlar artmaya ve konuya ilişkin gelişmeler kaydedilmeye devam edecek. Yatırımların, şirketlerin en az %10’u tarafından yapay zekâ destekli dijital içerik oluşturmaya ayrılmasının beklendiği ifade ediliyor. Karmaşık algoritmaların, metin, görüntü, görsel, ses gibi unsurları içeriğe dönüştüreceği modellerin, iş yaşamında kullanılması bekleniyor.

Generative AI ile Gartner’a göre, 2025 yılına kadar büyük kuruluşlardan giden mesajların %30’unun sentetik olarak üretilebileceğinin tahmin edildiği açıklandı.

5-) Yapay zekâ dil modellerinde veri problemi yaşanması bekleniyor.

Forbes’a göre, dil modellerinde veriler sınırlı ve tükenme riskiyle karşı karşıya. Forbes bu savını, DeepMind’in “Chinchilla” çalışması gibi araştırma çabalarının sonuçlarıyla açıklıyor. Bu sonuçlara göre, “daha güçlü büyük dil modelleri (LLM’ler) oluşturmanın en etkili yolunun onları büyütmek değil, daha fazla veri üzerinde eğitmek olduğu” vurgulanıyor. Bir başka deyişle, dünyada dil verisinin yetersiz olduğu ve internet üzerindeki metinlerin henüz bir yapay zekâ dil modelini eğitmek için yetersiz kalacağı endişesi açıklanıyor.

6-) Dört teknoloji yöneticisinden birinin, AI yönetimi konusunda yönetim kurullarına rapor verebilmesi bekleniyor.

İş dünyasında verilere ve analitik raporlara göre karar alan yönetimlerin ya da kurulların %46’sının, yapay zekâ uygulamalarında yapay zekâ desteği aradığı ifade ediliyor. İnsani hataların olmadığı, büyük verilerin karmaşık algoritmaların kısa sürede yorumlara dönüştürüldüğü ve karar vermeye katkıda bulunduğu göz önüne alındığında bunun doğal bir ihtiyaca dönüştüğü ifade edilebilir.

7-) Yapay zekâ modellemenin geliştirilmesi ve operasyonel faydalarının artırılması ve maliyetli gelişmelerin ilk etapta yalnızca belirli şirketlerce kullanılabilmesi bekleniyor.

Üretken yapay zekânın, gelişmiş kodlamanın, daha sorunsuz yapay zekâ operasyonlarının sağlanması yolunda önemli adımlar bekleniyor. Yapay zekâ  modellerinin, milyonlarca parametreyle oldukça karmaşık hale gelebileceği belirtilirken, aynı anda birden fazla deney üzerinde çalışma becerisinin katlanarak artabileceği ifade edilirken, bunun işlevselliği için uygun maliyetli bir bilgi işlem sistemi gerektirdiği, dolayısıyla yoğun bellek gerektiren çalışmaların sonraki yılların konusu olabileceği belirtiliyor. Şirketlerin yalnızca yaklaşık dörtte birinin yaygın üretimde yapay zekâ sistemlerine sahip olduğu ve bu zorluğu çözmek ve devasa bir pazar fırsatı yakalamak üzere önümüzdeki yıl yalnızca sınırlı sayıda organizasyon tarafından 2023’ün kurumsal sınıf yapay zeka bulut hizmetinin ortaya çıkacağını görebilmesi bekleniyor.

8 -) Sürücüsüz araçların kullanılması bekleniyor.

Ulaşım için, sanılanın aksine şu an bu teknolojinin hazır olduğu ve 2023’te ulaşımda kullanılmaya başlanacağı hatta “robo-taksi”lerin de görücüye çıkacağı açıklandı.

9-) Yapay zekâ platformları (Midjourney dışında) dış kaynak alarak yatırımlarını artıracak.

Forbes’a göre: Midjourney dışardan fon, sermaye kabul etmeyen ve destek almayan tek kuruluşken, OpenAI ve Stability AI dış kaynaklardan yatırımlar toplayarak sermayelerini artırıyor.

10-) Arama motorlarından klasik yolla bilgi aramanın tarihe karışması bekleniyor.

2023’te, Google’ın son 20 yılı aşkın dönemde kazandığı popüler arama biçiminin alışkanlıklarımızdan çıkacağı ifade ediliyor. Dijital bilgilere erişim biçimi değişecek. Bugünün büyük dil modellerinin oldukça karmaşık bir seviyede okur-yazar olması nedeniyle, ama biçimimizi değiştirmesi bekleniyor.

Konuşma/diyalog aramalarının artmasının, zamanla bu arama biçiminin 5.maddede belirttiğimiz veri problemini sağaltıp yeni gelişmelerin önünü açıp açmayacağını zamanla görebileceğiz. Diyaloğa dayalı aramanın popülerleşeceğini göz önüne alırsak, bu fayda bir hayli mümkün görünüyor.

11-) İnsansı robotlar geliştirme çabalarının önemli ölçüde ilgi, fon ve yetenek çekmesi ve birkaç yeni insansı robot girişiminin başlaması bekleniyor.

İnsansı robotların gelişim tarihi epey eski yıllara dayanıyor. İnsansı robotların geliştirme çalışmalarına hızla devam edilirken; onların günlük yaşamlarımıza, iş yerimize, alış veriş yaptığımız alanlara girmesi artık uzak değil.

12-) “LLMOps” kavramının, MLOps’un yeni bir versiyonu olarak ortaya çıkması bekleniyor.

Son yıllarda, yaygın olarak MLOps olarak adlandırılan makine öğrenimi araçlarına yapılan büyük yatırımlar ile konunun daha da geliştirileceği ve önümüzdeki yıl ilginç gelişmeleri tetiklemesi belirtiliyor.

13-) AlphaFold üzerine inşa edilen veya AlphaFold’dan alıntı yapan araştırma projelerinin sayısının artması bekleniyor.

DeepMind’in AlphaFold platformunun, hayatın en büyük gizemlerinden birini çözdüğü: ve bunun “protein katlama sorunu” olduğu ifade edilirken, bu alandaki AlphaFold keşfinin, bu soruna ışık tutacağı ve dönüm noktası niteliğinde bir başarı olduğu, önemli keşifleri tetikleyebileceği bekleniyor. Forbes’a göre, AlphaFold’un yapay zeka tarihindeki en önemli başarıyı temsil ettiği vurgulanıyor ve “geniş, yeni temel biyolojik bilgi hazinesi” olan bu yenliğin, yeni aşılardan yeni plastik türlerine kadar disiplinler arasında dünyayı değiştiren uygulamalar üretmek için kullanılacağı ifade ediliyor.

14-) ABD’de çip üretim tesisleri inşa etmek için milyarlarca dolarlık yeni yatırım taahhüdü açıklanması bekleniyor.

Yapay zekâ donanımının önemli bir güç sağlayayıcısı olan çiplerle ilgili son dönem yaşanan krizden sonra bu yıl pazarın hareketlenmesi bekleniyor. 2023’te ABD hükümeti’nin Çin ve Tayvan’da üretilen çipleri, kendi topraklarında gelişmiş çip üretim tesislerinde üretmek için harekete geçmesi bekleniyor.