Dijital Dönüşümün Şeffaflığa Etkisi

Dijital teknolojilerin hızla gelişmesiyle birlikte, işletmeler tedarik zinciri yönetiminde daha şeffaf ve verimli işleyiş için dijital dönüşüm imkanlarından yararlanmakta. Günümüz tedarik zinciri yönetiminde şeffaflık, sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmada da kritik bir rol oynamakta. Öngörülemeyen gelişmeler karşısında, esneklik kazanmak ve talebi hızla yanıtlamak için modern bir vizyonla, şeffaflık hedefleyen işletmeler, sürdürülebilirlik amaçları doğrultusunda da şeffaflığı artırarak tedarik zincirlerini dijitalleştiriyor. Tedarik zinciri şeffaflığını artırmada dijital dönüşüm konusunu sizler için derledik.

Günümüzde blok zinciri (blockchain), nesnelerin interneti (IoT), yapay zekâ ve büyük veri analitiği gibi teknolojiler, tedarik zinciri süreçlerinin sağlıklı şekilde yürütülmesinde önemli bir rol oynar. Süreçleri izlemek, yönetmek ve optimize etmek için kullanılan bu teknolojiler, tedarik zinciri süreçlerindeki verimliliği artırarak şirketlerin sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmalarına katkı sağlar.

Uçtan uca tedarik zincirinin şeffaflığı, sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda çalışılabilmesi dijital dönüşüm desteğiyle sağlanabilir. Bu noktada “dijital dönüşüm, kuruluşlar için süreçleri ne kadar farklılaştırabilir?” sorusu düşünüldüğünde, soru tek kelimelik bir cevapla karşılanabilir: “kabiliyet”. Tedarik zincirinde şeffaflık yaratmada ya da mevcut şeffaflığı artırmada en önemli konu güvenilirlik ve bilgiye tam zamanlı erişimdir. Bu da “özel kabiliyetler bileşeni” geliştirmekle mümkün olur. Bu, her kuruluş için genel bir kabiliyet olmamakla birlikte, işletme özelinde geliştirildiğinde anlam kazanabilen bir “kabiliyet”tir. Kendine has dijital kabiliyetlerle donatılmış bir tedarik zinciri kuruluşu, gerçek tedarik zinciri şeffaflığına ulaşarak, değer potansiyelini gerçekleştirmede öne çıkar.

Tedarik zinciri yönetiminde, veri yönetiminin ve buna bağlı olarak büyük veri analitiğinin önemli bir yeri bulunur. İşletmelere gelecekteki talebi tahmin etme, stok seviyelerini optimize etme, tedarikçi ilişkilerini pekiştirme, itibarı güçlendirme, operasyonel süreçleri iyileştirme, kalite kontrolünü artırma ve lojistik süreçlerini optimize etme gibi önemli faydalar kazandırır.  Bilgiler işletmenin dijital kabiliyeti sayesinde, değerli iç görülere dönüştürülerek stratejik karar süreçlerinde değerlendirilir. Böylece daha iyi kararlar alma şansı doğar ve daha verimli, esnek ve müşteri odaklı bir tedarik zinciri yönetimi sağlanabilir.  Bilginin gerçek zamanlı ve veriye dayalı yanıtlar sağlamak amacıyla etkin şekilde paylaşımı, tedarik zincirinde şeffaflığı artırmayı önemli ölçüde sağlar.

Uzun vadede birikimli etki olarak işletme, ürün, süreç ve tedarikçi bilgileri elde etmede şeffaf ve dirençli bir tedarik zinciri oluşturmada avantaj elde eder. Dijital dönüşümde şirketler, dijital altyapılarını ve bundan elde edecekleri kabiliyeti düzenlemek üzere teknoloji çözümlerini benimsemeli ve sürekli yenilemelidir.

Uzmanlara göre, uçtan uca dijitalleştirilmiş bir tedarik zinciri olmadan, sağlayıcıların kapsamlı bir iç görü sunması pek mümkün değildir. Tedarik zincirlerinin şeffaflığını artırma hedefi bu nedenle önemlidir. Bunu sağlamada birçok çözüm rol oynamakla birlikte, farklı yetkinliklerin ve kabiliyetlerin kazanılması çok da kolay değildir. Tedarik zinciri işletmeleri, büyük veri yönetiminde örneğin blok zinciri, gelişmiş analitikler, yapay zekâ ve RFID sensörleri gibi teknolojilerle operasyonlarını daha verimli hale getirerek, görünürlük kazanır. Yine de şeffaflık düzeyini artırmada, işletmenin neye ihtiyaç duyduğunu doğru şekilde analiz ederek destek sağlayacak, alanında uzman ve deneyimli bir danışmanlık ve destek gereklidir. Dijital çözümlerin entegrasyonuyla bir şirketin tedarik zinciri üzerinde tam şeffaflık ve kontrol elde etmesini sağlamak, şirketin bu entegre çözümleri nasıl uyguladığı ve hangi yeniliklerle dijital alt yapısını güncellemesi gerektiğini öğrenmesi önemlidir.

Şeffaf tedarik zincirlerinde tüm süreçlerin kesintisiz bir şekilde entegre edilmesi gerekir. Bunun için akıllı platformlar ve ERP sistemleri temelinde entegrasyonlarla çözüm sağlanır. Blok zinciri gibi teknolojilerde geriye dönük düzeltme olmadığı için tüm süreçler şeffaf şekilde takip edilebilir, tedarik zinciri süreçlerini daha güvenli ve izlenebilir hale getirerek şeffaflığı artırmak mümkün olur. RFID ve IoT gibi izleme ve takip sistemleri ile tedarik zinciri içindeki malların ve süreçlerin daha iyi kontrol edilmesini sağlanarak şeffaflık artırılabilir. Örneğin bir soğuk zincir ürünün her aşamada nasıl yol aldığı, hangi süreçlerde hangi koşullar içinde bulundurulduğu kolayca takip edilebilir. Yahut Leipzig’deki BMW fabrikasında araç üretiminde kullanılan küçük bir akıllı buton ile, ışık prizlerinden kapı kollarına ve vites koluna kadar otomobilin tüm bileşenlerinin ihtiyaç duyulduğu üretim hattında her zaman mevcut olmasını sağlar. Böylece, işin durdurulmasına gerek kalmaz ve yedek stok siparişi süreci ile uğraşmak gerekmez. IoT teknolojisiyle, parça tükenmeden evvel, teknik yönetici IoT servis düğmesine dokunur, sipariş böylece başlar, bulut teknolojisiyle nakliye ve depolama sistemi harekete geçer, depo görevlileri ne eksik parça bilgisi iletilir ve sipariş hızla tamamlanır. Böylece üretim için yedek parça henüz bitmeden temin edilir ve herhangi bir aksama yaşanmaz.

Dijital teknolojiler aracılığıyla yönetilen tedarik zincirinde şeffaflık sağlanabilir. Bir şirket verilerini hızla, insani hatalar olmaksızın iletebilir veya karşı taraftan alabilir ve yine buna dayalı analizlerine göre karar süreçlerini başlatabilir. Müşterileri ve ortaklarıyla işbirliği önemli ölçüde artar ve pekişir. Böylece tedarik zincirinde uçtan uca bir şeffaflık gelişir. Bu nedenle dijital dönüşüm, tedarik zinciri şirketlerinin şeffaflığını artırmasında en önemli alt yapıyı ve itici gücü oluşturur.