Blockchain (Blok Zinciri) şifrelenmiş işlem takibi sağlayan ve yüksek güvenlik özelliklerine sahip şeffaf ve küresel bir veri tabanı yönetim sistemidir. Kripto para ağlarının arka planında olduğundan, adı sıklıkla kripto paralarla anılan Blockchain teknolojisi, aslında yaklaşık 20 yıldır hayatımızda olmakla birlikte, son 10 yılda daha da gelişerek, özellikle kovid salgını sonrası daha sık duyulmaya başladı. Blockchain, birbirine bağlanarak çalışan bloklar halinde kayıt tutma sistemine dayanır ve son derece güvenilir, şeffaf bir teknolojidir. Dolayısıyla finans dünyasında potansiyel bir oyun değiştirici olan Blockchain, finansla bağlantılı birçok alanda gelecek vaat eden yeni nesil bir alt yapı olarak geliştirilmeye devam edilir. Diğer alanların yanı sıra tedarik zinciri alanında da büyük umutlar vaat eder.

Tedarik Zinciri süreçlerinde veriler her zaman güvenilir olmayabilir. Oysa doğru zamanda doğru yerde doğru bilgiye ulaşmak sürecin tüm aktörleri için kritik önem taşır. Blockchain sayesinde, müdahale gerektiren konuları fark ederek aksayan konularda eyleme geçmek kolaylaşır. Blockchain teknolojisi, değiştirilemeyen veya siber saldırılarla ele geçirilemeyen bir güvenlik sunar. Böylece bilginin güvenliğini, doğru yerde ve zamanda alarak eyleme geçebilme konforuyla, müşteri memnuniyetini artırmak ve hizmet kalitesini iyileştirmek mümkün hale gelir. Bir başka deyişle, üreticiden raflara kadar uzanan sürecin her evresinde görünürlüğü, şeffaflığı ve güvenilir bilgi almayı sağlayan blockchain teknojisi, hem kuruluşlar hem de tüketici için kritik avantajlar sunan, önemli bir bilgi akışı alt yapısı anlamına gelir.

Blockchain, ürünlerin daha hızlı ve daha uygun maliyetlerle teslimatını sağlar. Bu, tedarik zincirinde yer alan ticari akışta büyük avantajlar anlamına gelir. İster B2B ister B2C, tüm iş süreçlerinde ürünlerin ya da hizmetlerin izlenebilirliğinin artırması ve şeffaf bir biçimde takip edilebilmesi, ortaklar arasındaki koordinasyonu geliştirmeye ve finansmana erişime yardımcı olarak tedarik zinciri süreçlerini büyük ölçüde iyileştirmeye yarar. Blockchain, yüksek güvenlikli veri protokolleriyle, tedarik profesyonellerinin güvenilir veri edinmelerini sağlar. Tüm bu faydalar tedarik sürecinin gelişimine ve ayrıca, tedarik zinciri süreçlerinde yer alan ticari oyuncuların kurumsal iletişim hedeflerine ilerlemesine katkı sağlar ve iletişim krizi potansiyeline karşı proaktif yaklaşım geliştirmeye hizmet eder.

Blockchain bir firmanın, tedarik zinciri ortaklarının ya da müşterinin, ürün ya da hizmeti izlemesi, ürünle ilgili tüm tedarikçileri belirlemesi, ilgili üretim ve sevkiyat gruplarını belirlemesi ve geribildirim akışında verimli şekilde bilgi edinmesini sağlar. Bozulabilir ürünlerde, katılımcı şirketlerin kaliteyi otomatik olarak izlemesine olanak tanır. Özellikle bozulabilir gıda ya da ilaç gibi ısıya hassas ürünlerde, sıcaklığı izlemek için nesnelerin interneti (IoT) cihazıyla donatılmış soğutmalı kap vs. gibi bir soğutma sisteminin verileri, örnekse güvenli olmayan dalgalanmalar, blockchain tarafından kaydedebilir. Böylece, saklama koşullarının kayıtları anlık ve güvenilir olarak paylaşılabilir. İade gibi krizlere açık aşamalarda, ürünle ilgili olası müşteri endişeleri, blockchain üzerinden sağlanan bilgilerle ortadan kaldırılabilir. Ayrıca sahte ürünlerin blok zincirinde bir doğrulama geçmişi olmayacağından, ürünlerin orijinal olmaması yönünde endişeler de oluşmaz. Bu sayede blockchain teknolojisi, müşteri memnuniyeti ve marka sadakati konularında tedarik zincirindeki aktörlere pozitif yönde katkılar sunar.

Blockchain, tedarik zinciri şeffaflığını artırır. Ürün ve hizmetlerin akışındaki görünürlük, bilgilerin değiştirilemez ve ortak zeminde güvenli paylaşımı ve geriye dönük verilerin belirli bir veri geçmişi dizini oluşturması bilgi akışında şeffaflığı sağlar. Bu sayede, blockchain teknolojisi, sürdürülebilir tedarik zincirlerinin geliştirilmesine yardımcı olabilir. Blockchain üzerinden, eksikliklerin veya aksaklıkların belirlenmesi ya da olasılık aşamasındayken ön görülerek bertaraf edilmesi, kurumsallık ve iletişim alanlarında ortaya koyulan çabaların verimini destekler, proaktif iletişime katkı sağlar. Dolayısıyla bu alanlarda kurumsal ilişkilerin sürdürülebilirliğine zemin hazırlar. Blockchain’in iş süreçlerindeki maliyetleri düşürmesi ve faydaları artırması ile teknik olarak süreçlerin daha hızlı akışını sağlaması, ticari akışın gelişimine olanak sağlar. Tedarik zincirlerinde, orijinal olmayan, düşük kaliteli ürünlerin azalması ticari rekabetin daha adil olmasına yardımcı olur. Blockchain altyapısı sayesinde kuruluşlar ayrıca, tedarik zinciri süreçlerini hızlandırdıkları için dolaylı olarak düşük karbon salınımına ve çevresel sürdürülebilirliğe katkı sağlayacak şekilde çevre dostu iş süreçleri yürütebilir.